30 października 2022r. weszła w życie ustawa o ekonomii społecznej, która nadaje wojewodom kompetencje do nadawania statusu przedsiębiorstwom społecznym.
Miejsce załatwienia sprawy (złożenia dokumentów):
Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku Wydział Polityki Społecznej ul. Okopowa 21/27, 80-810 Gdańsk.
Podstawa prawna:
Art. 12 w związku z art. 3, art. 4 ust. 1, art. 5-9 ustawy z 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej (Dz.U. z 2022 r. poz. 1812).
Sposób załatwienia sprawy:
Uzyskanie statusu przedsiębiorstwa społecznego następuje na wniosek podmiotu ekonomii społecznej, o którym mowa w art. 2 pkt 5 lit. a lub d-f ustawy z 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej, tj.:
· spółdzielni socjalnej;
· spółdzielni pracy, w tym spółdzielni inwalidów i spółdzielni niewidomych;
· organizacji pozarządowej, o której mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (z wyjątkiem partii politycznych, europejskich partii politycznych, związków zawodowych i organizacji pracodawców, samorządów zawodowych, fundacji utworzonych przez partie polityczne i europejskich fundacji politycznych);
· podmiotu, o którym mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1, 2 lub 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
albo na wniosek jednostki tworzącej podmiot ekonomii społecznej, tj.:
· podmiotu, o którym mowa w art. 10b ust. 1 i art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, który odpowiednio zorganizował warsztat terapii zajęciowej lub utworzył zakład aktywności zawodowej;
· podmiotu, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym, który odpowiednio utworzył centrum integracji społecznej lub prowadzi klub integracji społecznej.
Przyznanie statusu przedsiębiorstwa społecznego odbywa się w drodze decyzji wojewody właściwego ze względu na siedzibę tego podmiotu albo tej jednostki, po potwierdzeniu spełniania warunków wymaganych do otrzymania tego statusu:
· prowadzenie działalności odpłatnej pożytku publicznego, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub działalności gospodarczej, o której mowa w art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, lub innej działalności o charakterze odpłatnym;
· brak kontroli ze strony podmiotu publicznego: status przedsiębiorstwa społecznego mogą posiadać podmiot ekonomii społecznej (o którym mowa w art. 2 pkt 5 lit. a oraz d-f ustawy o ekonomii społecznej), oraz jednostka tworząca podmiot ekonomii społecznej, jeżeli Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego, państwowa albo samorządowa osoba prawna nie posiadają nad podmiotem ekonomii społecznej kontroli w rozumieniu art. 4 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, z wyłączeniem spółdzielni socjalnych założonych przez osoby, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych;
· prowadzenie działalności w konkretnym celu: działalność przedsiębiorstwa społecznego służy rozwojowi lokalnemu i ma na celu reintegrację społeczną i zawodową osób zagrożonych wykluczeniem społecznym lub realizację usług społecznych;
· zatrudnianie co najmniej 3 osób na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę – każda z tych osób powinna być zatrudniona w wymiarze co najmniej 1/2 pełnego wymiaru czasu pracy;
· posiadanie organu konsultacyjno-doradczego, w którego skład wchodzą wszystkie osoby zatrudnione w tym przedsiębiorstwie; jeżeli liczba osób, o których mowa w ust. 1, przekracza 10, organ konsultacyjno-doradczy może składać się z przedstawicieli tych osób w liczbie nie mniejszej niż 3; do kompetencji organu konsultacyjno-doradczego należy w szczególności: zapoznawanie się nie rzadziej niż raz w roku z wynikami działalności przedsiębiorstwa społecznego oraz wyrażanie opinii w tym zakresie; opiniowanie regulaminu pracy lub zasad organizacji pracy ustalanych przez przedsiębiorstwo społeczne oraz proponowanych zmian w tym zakresie; opiniowanie planowanych działań przedsiębiorstwa społecznego, w tym na rzecz reintegracji społecznej i zawodowej;
– w przypadku spółki, o której mowa w art. 3 ust. 3 pkt 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, funkcję organu konsultacyjno-doradczego pełni rada nadzorcza albo komisja rewizyjna;
– w przypadku spółdzielni socjalnych, których założycielami są osoby prawne lub w przypadku gdy liczba członków spółdzielni socjalnej jest mniejsza niż liczba pracowników niebędących jej członkami, funkcję organu konsultacyjno-doradczego pełni spotkanie konsultacyjne, o którym mowa w art. 7a ustawy o spółdzielniach socjalnych;
· zakaz udzielania pożyczek osobom prawnym organizacyjnie z nim powiązanym ani swoim członkom, członkom organów tego przedsiębiorstwa, osobom zatrudnionym w tym przedsiębiorstwie ani osobom, z którymi osoby zatrudnione w tym przedsiębiorstwie pozostają w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia albo są związane z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, ani zabezpieczać ich zobowiązań mieniem przedsiębiorstwa społecznego;
· zakaz przekazywania majątku na rzecz osób, o których mowa wyżej, na zasadach innych niż w przypadku osób trzecich, w szczególności jeżeli przekazanie to następuje nieodpłatnie lub na preferencyjnych warunkach;
· zakaz wykorzystywania majątku na rzecz osób, o których mowa wyżej, na zasadach innych niż w przypadku osób trzecich, chyba że to wykorzystanie wynika bezpośrednio z celu statutowego;
· zakaz dokonywania zakupu towarów lub usług od osób prawnych organizacyjnie z nim powiązanych lub podmiotów, w których uczestniczą osoby, o których mowa wyżej, na zasadach innych niż w przypadku osób trzecich lub po cenach wyższych niż rynkowe;
· zakaz przeznaczania zysku lub nadwyżki bilansowej do podziału między członków, udziałowców, akcjonariuszy: przedsiębiorstwo społeczne nie przeznacza zysku albo nadwyżki bilansowej uzyskanych z wykonywanej działalności, o której mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o ekonomii społecznej, do podziału między swoich członków, udziałowców, akcjonariuszy i osoby w nim zatrudnione;
· utrzymywanie odpowiednich proporcji zatrudnienia: w przedsiębiorstwie społecznym działającym w celu, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o ekonomii społecznej tj. co najmniej 30% ogółu osób zatrudnionych powinny stanowić osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę; przez osoby zagrożone wykluczeniem społecznym należy rozumieć osoby wymienione w art. 2 pkt 6 ustawy o ekonomii społecznej; każda z tych osób zagrożonych wykluczeniem społecznym powinna być zatrudniona w wymiarze co najmniej 1/2 pełnego wymiaru czasu pracy; przez ogół osób zatrudnionych należy rozumieć osoby świadczące pracę na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą lub umowy cywilnoprawnej lub osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą niebędące pracodawcami świadczące na rzecz przedsiębiorstwa społecznego usługi przez nieprzerwany okres co najmniej 3 miesięcy (dotyczy przedsiębiorstwa, którego działalność ma na celu reintegrację społeczną i zawodową osób zagrożonych wykluczeniem społecznym).
Wymagane dokumenty:
Wniosek o uzyskanie statusu przedsiębiorstwa społecznego (wzór wniosku umieszczono w załączniku).
Do wniosku należy dołączyć stosowne dokumenty, potwierdzające spełnianie przez podmiot ekonomii społecznej albo jednostkę tworzącą podmiot ekonomii społecznej warunków, o których mowa w art. 3, art. 4, art. 5 oraz art. 7-9 ustawy z 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej (Dz.U. z 2022 r. poz. 1812), w szczególności: statut, umowę spółki lub inny dokument o tym charakterze, odpowiednie uchwały i regulaminy oraz stosowne dokumenty potwierdzające stan zatrudnienia tj. zaświadczenie z ZUS, imienny raport miesięczny o należnych składkach i wypłaconych wynagrodzeniach – formularz ZUS RCA lub kserokopie umów o pracę (nie dotyczy spółdzielni socjalnych).
Termin załatwienia:
Nie później niż w ciągu miesiąca od dnia złożenia wymaganych dokumentów, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.
Opłaty:
Opłatę skarbową w wysokości 10 zł należy uiścić na rachunek bankowy Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku nr 93 1010 1140 0169 1313 9120 0000. Potwierdzenie dokonania opłaty należy dołączyć do składanych dokumentów.
Tryb odwoławczy:
Od wydanej decyzji służy stronie odwołanie do Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, za pośrednictwem Wojewody Pomorskiego, w terminie czternastu dni od dnia jej otrzymania.
